Per 1 juli 2022 moeten grote bedrijven de rekeningen van mkb’ers sneller gaan betalen. Vanaf dat moment wordt de maximale wettelijke betaaltermijn namelijk verkort van 60 naar 30 dagen.
Doordat grote bedrijven vaak lang wachten met het betalen van rekeningen kunnen mkb-ondernemingen – en familiebedrijven – in financiële problemen komen. Ter bescherming van deze ondernemingen, is in maart 2022 een nieuwe wet aangenomen waarin is vastgelegd dat de wettelijke betaaltermijn voor grote ondernemingen die een handelsovereenkomst sluiten met mkb-ondernemingen (kleine zelfstandigen inbegrepen) is gehalveerd van 60 naar 30 dagen. Dit ziet alleen op de situatie dat de grote onderneming handelt als afnemer en de mkb-onderneming als leverancier (en schuldeiser) van de grote onderneming. Dat is voor mkb-ondernemingen positief nieuws.
Kleine en middelgrote ondernemers die aan grote bedrijven leveren, worden steeds later betaald. Ondernemingen kunnen onderling afwijken van de door de wetgever als uitgangspunt genomen betaaltermijn van 30 dagen en dus een langere termijn afspreken. Voor grote ondernemingen die de facturen van mkb-ondernemingen moeten betalen, geldt een termijn van maximaal 60 dagen. In de praktijk blijkt de betaaltermijn van 30 dagen eerder uitzondering dan regel. Dit leidt bij mkb-ondernemingen helaas vaak tot financiële problemen.
Mkb-ondernemingen bevinden zich vaak in een afhankelijke relatie tot grote ondernemingen. Hierdoor ontstaat een dilemma. De ondernemer moet een moeilijke afweging maken tussen het accepteren van financiële schade door late betalingen of het potentiële risico een (grote) klant te verliezen. De afhankelijkheidsrelatie zorgt ervoor dat er geen gelijkwaardige onderhandelingspositie is. Mkb-ondernemingen zien daarom vaak tegenover een grote(re) onderneming geen andere keus dan in te stemmen met een langere betaaltermijn, met als gevolg dat de financiële positie onder druk komt te staan.
De economische situatie door de coronacrisis heeft daarnaast de afhankelijkheidspositie van mkb-ondernemingen meer zichtbaar gemaakt. De financiële nood prikkelt bedrijven ertoe hun onderhandelingsmacht te benutten om betaaltermijnen te verlengen. In de beginperiode van corona (april 2020), de tijd waarin veel winkels verplicht moesten sluiten, hebben verschillende grote ondernemingen eenzijdig de afgesproken betaaltermijn aangepast, met financiële problemen van leveranciers tot gevolg. Het doel van de wet is daarom het beter beschermen van mkb-ondernemingen en het verbeteren van hun cashflow.
De aangepaste uiterste betaaltermijn van 30 dagen zal voor nieuwe overeenkomsten meteen na inwerkingtreding van de wet van toepassing zijn. De wet heeft later ook gevolgen voor bestaande overeenkomsten. Voor die overeenkomsten zal een overgangstermijn van een jaar van toepassing zijn. Lopende overeenkomsten hoeven dus niet meteen te worden aangepast op het moment dat het wetsvoorstel in werking is getreden. Na het verstrijken van de overgangstermijn moeten lopende overeenkomsten in lijn worden gebracht met de wet. Daarvoor is het wel nodig te weten welke ondernemingen voor de toepassing van deze wet gelden als mkb-ondernemingen. Dit is vanwege de gehanteerde criteria die afkomstig zijn uit het jaarrekeningenrecht in de praktijk niet altijd eenvoudig vast te stellen.
Als partijen toch een langere termijn dan 30 dagen afspreken, is die termijn nietig. Er geldt dan automatisch een termijn van 30 dagen. Wanneer de grote onderneming toch te laat betaalt, kan de kleine(re) onderneming de wettelijke handelsrente (8%), dan wel de overeengekomen contractuele rente, vorderen over de periode dat de grote onderneming te laat is met betalen. In geval van een handelsrelatie van meerdere jaren en/of die bestaan heeft uit meerdere orders, kan dat gaan om aanzienlijke bedragen. Zo’n vordering tot betaling van rente verjaart in beginsel wel na verloop van vijf jaren. Dit betekent dat de vordering na afloop van die periode niet meer geldend kan worden gemaakt. Ook hier is echter weer de vraag of de mkb-ondernemer daadwerkelijk rente zal vorderen van de grote onderneming als er niet tijdig wordt betaald.
Mocht u naar aanleiding van dit artikel vragen hebben of wenst u advies over betaaltermijnen of het vorderen van de betaling van uw facturen of rente, neem dan gerust contact met ons op. Elzemieke Schouten staat u hierover graag te woord.